Stres cieplny u drobiu – czym jest i jak go zwalczyć?

Hodowcy drobiu doskonale wiedzą, jak dotkliwy w skutkach może być stres cieplny. To zespół objawów, który pojawia się u zwierząt w wyniku zbyt wysokich temperatur otoczenia, które przekładają się na wzrost temperatury ciała. Zapobieganie stresowi cieplnemu jest więc jednym z istotnych elementów utrzymania produkcji na odpowiednio wysokim poziomie.

Czym jest stres cieplny u drobiu?

Objawy stresu cieplnego pojawiają się u drobiu hodowlanego w szczególności latem, gdy temperatury powietrza są wyjątkowo wysokie. Jest on spowodowany zbyt dużą obsadą stada na niewielkiej przestrzeni, transportem w nieodpowiednich warunkach, a także niewłaściwą wentylacją i zbyt dużą wilgotnością powietrza panującą w kurniku. Kury, indyki czy kaczki bardzo źle znoszą wysokie temperatury, co przekłada się na ich gorszą kondycję. Zwierzęta, które doświadczają stresu cieplnego, słabiej pobierają pokarm i tracą na wadze, a kury nioski znoszą jaja zdecydowanie rzadziej.  W konsekwencji przekłada się to na słabszy efekt ekonomiczny hodowli.

Jakie są objawy stresu cieplnego?

Na zbyt wysokie temperatury panujące w kurniku, a także na zewnątrz, drób reaguje bardzo szybko. Charakteryzuje się to zmniejszonym pobieraniem paszy, brakiem apetytu, trzepotaniem skrzydłami oraz ziajaniem. Ptaki pobierają dużo więcej wody, stają się mniej aktywne, osowiałe, pojawiają się też negatywne zmiany w ich wyglądzie zewnętrznym. Wyjątkowo kiepsko radzą sobie z wysokimi temperaturami osobniki starsze, a także młode ptaki, które jeszcze nie wykształciły w swoich organizmach prawidłowego mechanizmu termoregulacji i dostosowania się do zmiennych warunków termicznych otoczenia.

Stres cieplny – jak zapobiegać?

Stres cieplny u drobiu może mieć dotkliwe konsekwencje, dlatego zdecydowanie bardziej korzystne jest zapobieganie niż leczenie skutków. W pierwszej kolejności należy zadbać o warunki panujące w kurniku. Powinien być on wyposażony w sprawne systemy wentylacji, które ułatwią ptakom właściwe regulowanie temperatury ciała. Co więcej, urządzenia wentylacyjne przyczyniają się do obniżenia poziomu wilgotności, co dodatkowo ułatwia zwierzętom funkcjonowanie podczas upałów. Warto również na bieżąco kontrolować temperaturę w kurniku. Powinna ona utrzymywać się na maksymalnym poziomie 38 stopni. Powyżej tej wartości stres cieplny u drobiu zaczyna siać spustoszenie wśród ptaków, zwiększając śmiertelność w stadzie.

Zmiana odżywiania podczas upałów

Gdy stres cieplny powoduje mniejsze pobieranie paszy, hodowca powinien zmienić nieco jej skład, dbając o wyższą kaloryczność. W tym celu można stosować na przykład wysokoenergetyczne oleje paszowe bądź dodatki w postaci elektrolitów: węglanu wapnia, siarczanu sodu i chlorku potasu. Nie tylko poprawiają one apetyt, ale również zmniejszają ryzyko odwodnienia. W żywieniu drobiu podczas upałów bardzo ważna jest również witamina C, która poprawia apetyt i wzmacnia odporność organizmu oraz betaina, która przyspiesza wchłanianie składników pokarmowych i korzystnie wpływa na pracę jelit.

Stres cieplny u drobiu może stanowić poważny problem dla hodowcy, dlatego warto reagować już na pierwsze symptomy, jakie pojawiają się w stadzie. Im późniejsza reakcja, tym bardziej dotkliwe w skutkach będą zaniedbania związane z zapewnieniem ptakom właściwych warunków bytowych.